Η έφεση των Περιστερωνοπηγιωτών στα γράμματα ήταν γνωστή από πολύ νωρίς στις αγγλικές αρχές. Ο Διομήδης Σκέττος από την Πυρκά, ο οποίος εργάστηκε ως ανώτερος υπάλληλος για πολλά χρόνια στην Αρχιγραμματεία, ανέφερε ότι διάβασε κάποτε σε γραπτή έκθεση κάποιου Άγγλου επίσημου την πληροφορία για την ύπαρξη πολλών εγγραμμάτων στην Περιστερωνοπηγή. Ίσως σ’ αυτή την πηγή να στηρίχτηκε και ο Λοΐζος Φιλίππου, όταν έγραψε: «Η φιλομουσία των κατοίκων της Περιστερωνοπηγής υπήρξε αξιοσημείωτος σπανίως ευρίσκει τις εν τω χωρίω τούτω αγραμμάτους».
Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι η αγγλική κυβέρνηση, αναγνωρίζοντας το επίπεδο μόρφωσης των κατοίκων, διόρισε τρεις Περιστερωνοπηγιώτες ναζίρηδες, οι οποίοι επόπτευαν τη συλλογή του φόρου της δεκάτης. Για τις έξι επαρχίες της Κύπρου χρειάζονταν τότε ισάριθμοι ναζίρηδες, από τους οποίους οι τρεις ήταν: ο Ιάκωβος Τομπάζης, ο Δημήτρης Σωφρονίου και ο Νικόλας Σιαμτάνης. Η Παναγιώτα Κανάρη Παναγιώτου ανέφερε ότι είχε γίνει λόγος και για τον παππού της Φλουρέντζο, επειδή ήταν από τους πιο εγγράμματους.
Το 1890-’98 περίπου άρχισαν να σπουδάζουν στην Αθήνα οι πρώτοι Περιστερωνοπηγιώτες. Οι Κώστας Ζαχαριάδης, Κώστας Χατζηκακού, Σταύρος Αναστασιάδης και Δημήτρης Ιωάννου πήραν το πτυχίο του δασκάλου από το Μαράσλειο Διδασκαλείο (ο πρώτος δάσκαλος, περί το 1882, Σταύρος Παπαδόπουλος ήταν απόφοιτος Σχολαρχείου). Το 1911 τελείωσε τις σπουδές της στο Αρσάκειο Διδασκαλείο Αθηνών η Ελέγκω Ιάκωβου Τομπάζη - Κωσταντινίδου.
Στα επόμενα χρόνια δεκάδες άλλοι νέοι και νέες της Περιστερωνοπηγής σπούδασαν στο Διδασκαλικό Κολέγιο και την Παιδαγωγική Ακαδημία της Κύπρου. Έτσι, μέχρι το 1974 μέσα σ’ ένα χωριό 1700 κατοίκων υπήρχαν 69 δάσκαλοι.
Η μεγάλη παραγωγή δασκάλων από πολύ νωρίς είχε ως αποτέλεσμα την άνοδο του πολιτιστικού επιπέδου στο χωριό. Ένα δείγμα ήταν η διδασκαλία θεατρικών έργων στους νέους και η παρουσίασή τους στις μεγάλες εθνικές και θρησκευτικές γιορτές, καθώς και στο πανηγύρι του Αγίου Αναστασίου στα παλαιότερα χρόνια.
Πέρα από τις σπουδές για το επάγγελμα του δασκάλου, από το 1902 μέχρι το 1931 αρκετοί Περιστερωνοπηγιώτες άρχισαν ν’ ακολουθούν και πανεπιστημιακές σπουδές στη νομική και την ιατρική. Έτσι, κατά την περίοδο αυτή έχουμε τους πιο κάτω επιστήμονες:
Κυριάκος Παύλου Ρωσσίδης, δικηγόρος, μέλος του Νομοθετικού Συμβουλίου, εθναρχικός σύμβουλος, εκ των ιδρυτών της Παναγροτικής Ένωσης Κύπρου, μέλος θρονικής επιτροπείας Αμμοχώστου, λόγιος, εκδότης της εβδομαδιαίας εφημερίδας “Δημιουργία”, εμπνευστής του οργανωμένου προγράμματος της παθητικής αντίστασης
Κυριάκος Ιασονίδης, γιατρός
Τα τέσσερα αδέλφια Μιχαλάκης, Χριστάκης, Μιλτιάδης και Τηλέμαχος Ιάκωβου Τομπάζη, γιατροί
Χρίστος Γ. Μιχαλόπουλος, κυβερνητικός γιατρός, μέλος του Επαρχιακού Συμβουλίου Αμμοχώστου, πρώτος δήμαρχος Λευκονοίκου, έφορος Ελληνικών Εκπαιδευτηρίων Λευκονοίκου. Συνέβαλε στην ίδρυση της Ανωτέρας Σχολής Λευκονοίκου και του πρώτου περιφερειακού νοσοκομείου Λευκονοίκου, μέλος του Συμβουλίου Βελτιώσεως Στροβόλου.
Στα επόμενα χρόνια και κυρίως μετά την ανεξαρτησία το φαινόμενο της πανεπιστημιακής μόρφωσης γενικεύτηκε κι έτσι πολύ περισσότεροι νέοι ακολούθησαν αυτό το δρόμο, αξιοποιώντας ο καθένας τις ικανότητές του μέσα από ένα ευρύτερο φάσμα επιστημών και τεχνών. Αρκετοί μάλιστα από αυτούς ξεχώρισαν και ανέλαβαν σημαντικές θέσεις στον τομέα τους, καθώς και στην πολιτική.
